امروزه قبل از ازدواج زوجین آزمایش خون تجویز می شود. این آزمایش برای بررسی تالاسمی خون که از نوع کم خونی آن از مورد تجویز قرار میگیرد. اگر زوجه مبتلا به بیماری تالاسمی باشند که نوعی کم خونی ارثی و ژنتیکی است امکان ازدواج برای زوجین در صورت تمایل به بارداری وجود نخواهد داشت. چرا که بیماری های ژنتیکی از پدر و مادر به کودک منتقل میشود. بیماری شش ماهگی به بعد با نشانه ها و علائم خاص خود در کودک پدیدار می شود.
ازدواج تالاسمی مینور با مینور
ازدواج دو فرد مبتلا به تالاسمی مینور میتواند خطراتی برای نسل آینده به همراه داشته باشد. اگر هر دو والد دارای ژن تالاسمی مینور باشند، احتمال این که فرزندشان به تالاسمی ماژور مبتلا شود وجود دارد که این بیماری شدیدتر و نیازمند مراقبتهای پزشکی مداوم است. برای پیشگیری از چنین شرایطی، انجام مشاوره ژنتیک و آزمایشهای پیش از ازدواج توصیه میشود تا از احتمال به دنیا آمدن فرزند مبتلا به تالاسمی ماژور جلوگیری شود.
ازدواج تالاسمی آلفا و بتا
ازدواج بین فرد مبتلا به تالاسمی آلفا و فرد مبتلا به تالاسمی بتا میتواند ترکیبهای مختلفی از مشکلات خونی در فرزندان به وجود آورد. هرچند تالاسمی آلفا و بتا دو نوع متفاوت از این بیماری هستند، اما اگر هر دو والد دارای ژنهای معیوب باشند، امکان تولد فرزندی با مشکلات جدی خونی مانند تالاسمی شدید وجود دارد. از این رو، انجام مشاوره ژنتیک قبل از ازدواج بسیار مهم است تا خطرات احتمالی برای نسل آینده به دقت ارزیابی و مدیریت شود.
انتقال ژن معیوب به فرزندان
افراد برای اینکه خصوصیات ها را از والدین به ارث ببرند، باید عامل مولد صفات یعنی پدر و مادر دارای ژن های سالمی باشند. اگر شخصی یک عامل ژن معیوب را از یکی از والدین خود دریافت کند بیمار محسوب نمی شود در واقع اگر یکی از زوجین مبتلا به بیماری تالاسمی باشد که از نوع مینور و خفیف آن است در حالی که فرد دیگر دارای تالاسمی ماژور یا شدید باشد. ممکن است که به عنوان والدین ناقل دچار عارضههای تالاسمی بشود.
اگر پدر و مادر هردو ناقل ژن تالاسمی باشند ممکن است در حاملگی حدود ۲۵ درصد احتمال برای اینکه کودک دارای ژن معیوب شود وجود دارد. در واقع ازدواج دو ناقل ژن تالاسمی کودک را برای ابتلا به مشکلات ژنتیکی آماده می سازد. ممکن است کودک مبتلا به بیماری تالاسمی ماژور شود. به همین منظور است که آزمایش خون و ژنتیک قبل از ازدواج و در زمان جنین و قبل از تولد آن از اهمیت بسیاری برخوردار است.
زوجین با دریافت مشاوره ژنتیک می توانند ناقل بودن خود را متوجه شوند و همچنین با آزمایشات دقیقتر در این زمینه میتوان ژنهای معیوب پدر و مادر را قبل از بارداری زوجه متوجه شد. انجام آزمایشات ژنتیک در هفته هشتم تا دوازدهم بارداری و تشخیص پیش از تولد کمک میکند که کودک از ابتلا به بیماری تالاسمی بتا ماژور مصون بماند.
انجام آزمایشات قبل از ازدواج ضروری بوده و توصیه می شود در صورتی که با انجام آزمایش اولیه تشخیص قطعی حاصل نشد حتما در زمان بارداری غربالگری های لازم را انجام دهند. به منظور پیشگیری از ابتلا به علوم ژنتیکی زوجین داوطلب ازدواج باید قبل از بارداری به مدت سه ماه تحت آهن درمانی قرار بگیرند و مکمل های پیش از بارداری را مصرف کنند.
پیشگیری از ابتلای جنین به تالاسمی
افرادی مبتلا به تالاسمی ماژور اینترمدیا هستند که هر دو جهش معیوب در جنب تالاسمی را در بر دارند می توانند ازدواج کنند و بعد از ازدواج برای بارداری اقدام نمایند. اما این بارداری مشروط به آن است که همسر از نظر بتا تالاسمی کاملا سالم باشد و ناقل بتاتالاسمی نباشد.
در واقع ممکن است که یک طرف از زوجین مبتلا به تالاسمی باشد اما ناقل آن نباشد. همچنین در برخی موارد افراد تالاسمی ماژور یا اینترنت یا قصد ازدواج با افراد مینور که ناقل ژن بتا تالاسمی هستند را دارند. در این صورت ازدواج آنها بلامانع است اما در هر بارداری حدود ۵۰ درصد احتمال ابتلای جنین به تالاسمی ماژور وجود دارد که درصد قابل توجهی بوده و ممکن است ۵۰ درصد فرزندان سالم و ۵۰ درصد آنها ناقل به تالاسمی باشند. آزمایش تشخیص تالاسمی پیش از تولد و بررسی جنین از نظر تالاسمی در هر دوره از بارداری برای این زوجین الزامی است.
اهمیت آزمایش قبل از ازدواج
اهمیت بالینی سوابق خویشاوندی بیماری
اهمیت آزمایشات قبل از ازدواج نه تنها برای بارداری بلکه برای اطمینان از سلامت وضعیت ژنها دارد. مشاوره ژنتیک مجموعهای از آزمایشها است که سلامت افراد قبل از ازدواج را تضمین و مورد بررسی قرار می دهد. این آزمایشات اطلاعات مفیدی در رابطه با سلامت فیزیکی همسر آینده در اختیارتان قرار می دهد. انجام برخی از تست های قبل از ازدواج اجباری و ضروری است و محضر ازدواج برای جاری کردن خطبه عقد به نتایج ارائه شده توسط بهترین آزمایشگاه ژنتیک نیاز دارد.
چرا ازدواج افراد مبتلا به تالاسمی خطرناک است؟
آزمایشات قبل از ازدواج به مواردی مانند بررسی بیماریهای خونی بیماری های مقاربتی و مشکلات ژنتیکی می پردازد اگر شنیده باشید که دو نفر خونشان به یکدیگر نمیخورد منظور این است که برای ازدواج مشکلاتی بر سر راه آنها قرار دارد که ممکن است در زمان فرزندآوری و بارداری جنین را با مشکلات ژنتیکی همراه سازد که خون دو فرد به هم نمیخورد. در واقع ارتباطی بره بین گروه های خونی ندارد و این آزمایش تنها برای بررسی ریسک ابتلای جنین به بیماریهایی مانند تالاسمی و یا مشکلات ژنتیکی است.
بررسی بیماری هپاتیت و ایدز نیز در زوجین از اهمیت ویژهای برخوردار است .متفاوت بودن گروه های خونی مانعی برای ازدواج محسوب نمیشود و در واقع این ژن های موجود در خون است که برای افرادی که تمایل به فرزندآوری دارند مشکل ایجاد میکند.
در برخی از زوجین وجود بیماری تالاسمی باعث می شود که ریسک ابتلای جنین به بیماری های ژنتیکی و تالاسمی بالا برود زوجه می بایست قبل از عقد آزمایشات پیش از ازدواج را با دقت در یک مرکز معتبر که خطای بسیار کمی دارد انجام دهند این آزمایش برای پیشگیری از بیماری های ژنتیکی در فرزند آینده بسیار حائز اهمیت است.
